مکملهای ورزشی امروزه به جزء جدایی ناپذیر از ورزش تبدیل شدهاند و اگرچه فرصتهای بسیاری را برای رشد و تعالی جسمانی ورزشکاران فراهم میکنند اما تهدیدها و عوارض جانبی فراوانی را نیز به دنبال دارند.
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان ورزشی و متخصصان تغذیه یک ورزشکار حرفهای برای رسیدن به قله قهرمانی راهی جز مصرف مکملهای ورزشی مجاز ندارد چون ویتامینهای مورد نیاز بدن وی تنها از طریق این مکملها تامین میشود.
از سوی دیگر برخی کارشناسان نیز معتقد هستند که مصرف این مکملها اگرچه ممکن است ویتامینهای مورد نیاز بدن یک ورزشکار را تامین کند اما به دلیل عوارض و تهدیدهای جانبی، موضوع دوپینگ و آسیبهای آن باید از مصرف مکملها اجتناب کرد یا آنها را به حداقل میزان مصرف رساند.
آثار و تبعات استفاده از مکملها و داروها در ورزش و بایدها و نبایدهای آنها موجب شد تا میزگردی در این خصوص در ایرنا مرکز قزوین برگزار شده و چند تن از کارشناسان و مسئولان در خصوص بایدها و نبایدهای استفاده از آنها به گفت و گو بپردازند که ماحصل آن در ادامه آمده است.
مکملهای ورزشی، دوپینگ و نگرانیهای ورزشکاران
یک استاد دانشگاه در این میزگرد گفت:یکی از معضلات اساسی ورزش استفاده از داروها و مکملهای مجاز و غیرمجاز است و برای بررسی ابعاد مختلف آن باید ابتدا تعریفی از دارو داشته باشیم و تفاوت دارو و مکمل را روشن کنیم.
دکتر عباس صادقی اضافه کرد: دارو به یک ماده شیمیایی اطلاق میشود که برای برطرف کردن نقص بیوشیمایی یا فیزیولوژیکی بدن مورد استفاده قرار میگیرد و بنابراین دارو به ذات خود چیز بدی نیست.
این استاد دانشگاه اضافه کرد:در الفبای علم داروشناسی هیچ دارویی حتی ویتامین دی یا سی بدون عارضه جانبی نیستند و استفاده از دارو انتخاب میان بد و بدتر است ولی چارهای در استفاده از آن برای مقابله با بیماریها نیست.
وی اضافه کرد:در ورزش قهرمانی، افرادی که دارو مصرف میکنند مسلما دارای نقص فیزیولوژیکی نیستند و با اهداف خاصی به مصرف دارو و مکمل روی میآورند.
صادقی افزود: دارویی که در بسیاری از رشتهها از جمله وزنه برداری و پرورش اندام و بدنسازی مصرف بالایی دارند گروه استروئیدهای آنابولیگ هستند که ریشه همه آنها به تستسترون باز میگردد.
رییس هیات ورزش دانشجویی استان گفت:قطعا یک ورزشکار، بدنساز، وزنه بردار یا کشتی گیر که داروهای گروه استروئید آنابولیگ را مصرف میکند از نظر میزان ترشح تستسترون به شکل طبیعی دچار مشکل نیست اما این فرد به دنبال یک راه میانبر است تا به نتیجه تمرین ۶ ساله طی ۶ ماه برسد.
صادقی ادامه داد:در این راستا سازمان جهانی ضد دوپینگ یا وادا سالانه لیستی از داروهای مجاز و غیرمجاز را ارایه میدهد که برخی مطلقا ممنوع بوده و برخی نیز در زمان مسابقات نباید استفاده شوند.
وی اضافه کرد:وادا در کنار ارایه این لیست به موضوع مصرف مکمل برای ورزشکاران حرفه ای نیز پرداخته و ابعاد نیاز یا بی نیازی ورزشکاران را به مکمل بررسی کرده است.